tekst ustawy 2009

tekst ustawy 2009, Pedagogika, Podstawy prawne oświaty

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Materiał opracowany w Departamencie Prawnym MEN
TEKST USTAWY O SYSTEMIE OŚWIATY ZE ZMIANAMI WYNIKAJĄCYMI Z
USTAWY Z DNIA 19 MARCA 2009 R. O ZMIANIE USTAWY O SYSTEMIE
OŚWIATY ORAZ O ZMIANIE NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW (Dz.U. Nr 56,
poz. 458)
1) boldem zaznaczono treść zmian
wprowadzonych ustawą z dnia 19 marca 2009 r.
o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o
zmianie niektórych innych ustaw
2)
[w kwadratowych nawiasach naniesiono
odesłania do przepisów
przejściowych
i
końcowych
ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o
zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie
niektórych innych ustaw ]
USTAWA
z dnia 7 września 1991 r.
o systemie oświaty
Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się
zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w
Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i
Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka. Nauczanie i wychowanie - respektując
chrześcijański system wartości - za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i
wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz
poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości
kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego
rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady
solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
System oświaty zapewnia w szczególności:
1) realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i
młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju;
2) wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny;
3) możliwość zakładania i prowadzenia szkół i placówek przez różne podmioty;
4) dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a
także możliwość korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej i specjalnych form pracy
dydaktycznej;
5) możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną
oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i
edukacyjnymi oraz predyspozycjami;
5a) opiekę nad uczniami niepełnosprawnymi przez umożliwianie realizowania zindywidualizowanego
procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych;
6) opiekę nad uczniami szczególnie uzdolnionymi poprzez umożliwianie realizowania indywidualnych
programów nauczania oraz ukończenia szkoły każdego typu w skróconym czasie;
7) upowszechnianie dostępu do szkół, których ukończenie umożliwia dalsze kształcenie w szkołach
wyższych;
8) możliwość uzupełniania przez osoby dorosłe wykształcenia ogólnego, zdobywania lub zmiany
kwalifikacji zawodowych i specjalistycznych;
9) zmniejszanie różnic w warunkach kształcenia, wychowania i opieki między poszczególnymi
regionami kraju, a zwłaszcza ośrodkami wielkomiejskimi i wiejskimi;
10) utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach i
placówkach;
11) upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o zasadach zrównoważonego rozwoju oraz
kształtowanie postaw sprzyjających jego wdrażaniu w skali lokalnej, krajowej i globalnej;
12) opiekę uczniom pozostającym w trudnej sytuacji materialnej i życiowej;
13) dostosowywanie kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy;
13a) kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu
gospodarczym;
14) przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia;
15) warunki do rozwoju zainteresowań i uzdolnień uczniów przez organizowanie zajęć pozalekcyjnych
i pozaszkolnych oraz kształtowanie aktywności społecznej i umiejętności spędzania czasu wolnego;
16) upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o bezpieczeństwie oraz kształtowanie
właściwych postaw wobec zagrożeń i sytuacji nadzwyczajnych.
Art. 2.
System oświaty obejmuje:
1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi oraz przedszkola specjalne;
pkt 1 otrzymuje brzmienie:
1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy
wychowania przedszkolnego;
2) szkoły:
a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i
mistrzostwa sportowego,
b)gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi,
dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
c) ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi,
dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze i leśne,
d) artystyczne;
3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające
rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji
czasu wolnego;
3a) placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz ośrodki dokształcania i
doskonalenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy ogólnej, umiejętności i
kwalifikacji zawodowych;
3b) placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień
artystycznych;
4) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom,
młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy
uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu;
5) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-
wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających
stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki umożliwiające
dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży upośledzonym
umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację odpowiednio obowiązku, o którym
mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
pkt 5 otrzymuje brzmienie:
5) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki
szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży
wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a
także ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a
także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami
2
sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3,
obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
6) (uchylony);
7) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem
stałego zamieszkania;
8) Ochotnicze Hufce Pracy - w zakresie kształcenia i wychowania ich uczestników;
uchyla się pkt 8
9) zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli;
10) biblioteki pedagogiczne;
11) kolegia pracowników służb społecznych.
Art. 2a.
1. System oświaty wspierają organizacje pozarządowe, w tym organizacje harcerskie, a także
osoby prawne prowadzące statutową działalność w zakresie oświaty i wychowania.
2. Organy administracji publicznej prowadzące szkoły i placówki współdziałają z podmiotami, o
których mowa w ust. 1, w wykonywaniu zadań wymienionych w art. 1.
Art. 3.
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o:
1) szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole;
1a) szkole specjalnej lub oddziale specjalnym - należy przez to rozumieć odpowiednio:
a) szkołę lub oddział dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 2,
b) szkołę lub oddział zorganizowane w zakładzie opieki zdrowotnej, w tym w zakładzie opiekuńczo-
leczniczym i zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, a także w jednostce pomocy społecznej, w celu
kształcenia dzieci i młodzieży przebywających w tym zakładzie lub jednostce, w których stosuje się
odpowiednią organizację kształcenia oraz specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze,
zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71c ust. 2;
2) szkole artystycznej - należy przez to rozumieć także szkołę bibliotekarską i animatorów kultury;
2a) oddziale integracyjnym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym uczniowie
posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego uczą się i wychowują razem z
pozostałymi uczniami, zorganizowany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 71b ust. 7
pkt 3;
2b) oddziale dwujęzycznym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym nauczanie jest
prowadzone w dwóch językach: polskim oraz obcym nowożytnym będącym drugim językiem
nauczania, przy czym prowadzone w dwóch językach są co najmniej dwa zajęcia edukacyjne, z
wyjątkiem zajęć obejmujących język polski, część historii dotyczącą historii Polski i część geografii
dotyczącą geografii Polski, w tym co najmniej jedne zajęcia edukacyjne wybrane spośród zajęć
obejmujących: biologię, chemię, fizykę, część geografii odnoszącą się do geografii ogólnej, część
historii odnoszącą się do historii powszechnej i matematykę;
2c) szkole integracyjnej - należy przez to rozumieć szkołę, w której wszystkie oddziały są oddziałami
integracyjnymi;
2d) szkole dwujęzycznej - należy przez to rozumieć szkołę, w której wszystkie oddziały są oddziałami
dwujęzycznymi;
2e) szkole rolniczej - należy przez to rozumieć szkołę ponadgimnazjalną kształcącą wyłącznie w
zawodach dla rolnictwa, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o
której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw rolnictwa,
minister właściwy do spraw rozwoju wsi lub minister właściwy do spraw rynków rolnych;
wchodzi
w życie
z dniem 1 września 2009 r. ; treść przepisu została zmieniona ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy – Karta
Nauczyciela oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Nr 145, poz. 917)
2f) szkole leśnej - należy przez to rozumieć szkołę ponadgimnazjalną kształcącą wyłącznie w
zawodach dla leśnictwa, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o
której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw środowiska;
wchodzi
w życie z dniem 1 września 2009 r. ; treść przepisu została zmieniona ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy – Karta
Nauczyciela oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Nr 145, poz. 917)
dodaje się pkt 2g w brzmieniu:
3
2g) oddziale międzynarodowym – należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym
nauczanie jest prowadzone zgodnie z programem nauczania ustalonym przez zagraniczną
instytucję edukacyjną.
[uwaga!
Patrz przepis przejściowy zawarty w art. 17 ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o
zmianie innych ustaw]
3) placówce - należy przez to rozumieć jednostki organizacyjne wymienione w art. 2 pkt 3-5, 7 i 10;
3a) placówce rolniczej - należy przez to rozumieć placówki i ośrodki wymienione w art. 2 pkt 3a,
umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności oraz kwalifikacji zawodowych
wyłącznie w zawodach, dla których, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o
której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw rolnictwa,
minister właściwy do spraw rozwoju wsi lub minister właściwy do spraw rynków rolnych;
wchodzi
w życie
z dniem 1 września 2009 r.; treść przepisu została zmieniona ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy – Karta
Nauczyciela oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Nr 145, poz. 917)
4) (uchylony);
5) organie prowadzącym szkołę lub placówkę - należy przez to rozumieć ministra, jednostkę
samorządu terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne;
6) (uchylony);
7) (uchylony);
8) kuratorze oświaty - należy przez to rozumieć kierownika kuratorium oświaty jako jednostki
organizacyjnej wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie;
9) nauczycielu - należy przez to rozumieć także wychowawcę i innego pracownika pedagogicznego
szkoły, placówki oraz zakładu kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli;
10) rodzicach - należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów dziecka;
11) uczniach - należy przez to rozumieć także słuchaczy i wychowanków;
11a) (uchylony);
11b) (uchylony);
11c) oddziale sportowym - należy przez to rozumieć oddział szkolny, w którym są prowadzone zajęcia
sportowe obejmujące szkolenie sportowe w jednej lub kilku dyscyplinach sportu, zorganizowany
zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 9 ust. 5;
11d) centrach kształcenia ustawicznego albo centrach kształcenia praktycznego - należy przez to
rozumieć rodzaj odpowiednio placówki kształcenia ustawicznego i placówki kształcenia
praktycznego;
12) profilu kształcenia ogólnozawodowego - należy przez to rozumieć kształcenie w zakresie określonej
dziedziny gospodarki;
13) podstawie programowej - należy przez to rozumieć obowiązkowe, na danym etapie kształcenia,
zestawy celów i treści nauczania oraz umiejętności, a także zadania wychowawcze szkoły, które są
uwzględniane odpowiednio w programach wychowania przedszkolnego i programach nauczania
oraz umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych;
pkt 13 otrzymuje brzmienie:
13)podstawie programowej wychowania przedszkolnego lub podstawie programowej
kształcenia ogólnego – należy przez to rozumieć obowiązkowe zestawy celów i treści
nauczania, w tym umiejętności, opisane w formie ogólnych i szczegółowych wymagań
dotyczących wiedzy i umiejętności, które powinien posiadać uczeń po zakończeniu
określonego etapu edukacyjnego, oraz zadania wychowawcze szkoły, uwzględniane
odpowiednio w programach wychowania przedszkolnego i programach nauczania oraz
umożliwiające ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych;
dodaje się pkt 13a w brzmieniu:
13a) podstawie programowej kształcenia w profilach kształcenia ogólnozawodowego lub
podstawie programowej kształcenia w zawodzie – należy przez to rozumieć obowiązkowe,
na danym etapie kształcenia, zestawy celów i treści nauczania, w tym umiejętności, a
4
także zadania wychowawcze szkoły, które są uwzględniane w programach nauczania oraz
umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych;
14) zadaniach oświatowych jednostek samorządu terytorialnego - należy przez to rozumieć zadania w
zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej;
15) szkole dla dorosłych - należy przez to rozumieć szkołę, w której stosuje się odrębną organizację
kształcenia i do której przyjmowane są osoby mające 18 lat, a także kończące 18 lat w roku
kalendarzowym, w którym przyjmowane są do szkoły;
16) formach pozaszkolnych - należy przez to rozumieć formy uzyskiwania i uzupełniania wiedzy
ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w placówkach i ośrodkach, o których mowa w art.
2 pkt 3a;
17) kształceniu ustawicznym - należy przez to rozumieć kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także
uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach
pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny;
dodaje się pkt 18 w brzmieniu:
18) niepełnosprawnościach sprzężonych – należy przez to rozumieć występowanie u dziecka
niesłyszącego lub słabosłyszącego, niewidomego lub słabowidzącego, z
niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem umysłowym albo z autyzmem co
najmniej jeszcze jednej z wymienionych niepełnosprawności.
1a. (uchylony)
2.( uchylony)
Art. 4.
Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma
obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z
poszanowaniem godności osobistej ucznia.
Art. 4a.
1. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, nałoży na szkoły i placówki zapewniające
uczniom korzystanie z usługi dostępu do Internetu na ich terenie obowiązek zainstalowania i
aktualizowania oprogramowania zabezpieczającego przed dostępem do treści, które mogą stanowić
zagrożenie dla prawidłowego rozwoju psychicznego uczniów, oraz określi minimalne wymagania,
jakie powinno spełniać to oprogramowanie.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, zostanie określony szczegółowy zakres treści,
które mogą stanowić zagrożenie dla prawidłowego rozwoju psychicznego i moralnego uczniów, w
szczególności pornograficznych, eksponujących brutalność i przemoc, zawierających zachowania
naruszające normy obyczajowe, propagujących nienawiść i dyskryminację.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania zapewni szkołom i placówkom możliwość
nieodpłatnego korzystania z oprogramowania zabezpieczającego przed dostępem do treści, które mogą
stanowić zagrożenie dla prawidłowego rozwoju psychicznego i moralnego uczniów, spełniającego
minimalne wymagania, o których mowa w ust. 1, w wersjach działających w systemach operacyjnych
powszechnie użytkowanych na obszarze kraju, z uwzględnieniem zasady równego traktowania
różnych platform systemowych.
4. Szkoły i placówki mogą, w celu realizacji obowiązku, o którym mowa w ust. 1,
wykorzystywać inne oprogramowanie spełniające minimalne wymagania, o których mowa w ust. 1.
art. 4a otrzymuje brzmienie:
Art. 4a. Szkoły i placówki zapewniające uczniom dostęp do Internetu są obowiązane
podejmować działania zabezpieczające uczniów przed dostępem do treści, które mogą stanowić
zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, wszczególności zainstalować i aktualizować
oprogramowanie zabezpieczające.
Art. 5.
1. Szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.
2. Szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzona przez:
1) jednostkę samorządu terytorialnego;
2) inną osobę prawną;
3) osobę fizyczną.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]