terminologia-zawiązanie i ...

terminologia-zawiązanie i rejestracja spółki, Legal English

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
"TT
wyranie
oddziela si pojcie spr5kiosobowej
Qlartnership)
od kapitaowej
(compa.
ny), ktra
jest
regulowana odrbnymi aktami prawnymi. Natomiast
w
ramach danego
typu spek nastpujepewna integracja
pojciowa. Jak podkrela
Mayson
i in'' brytyj.
skie prarvosp<ilektradycyjnieuwaa
spki prywatnei publiczne za dwa warianty
jednej bazowej formy organizacji, z kolei w systemach Europy kontynentalnejodpo-
wicdniki tych spck traktowanes odrbnie.
Wraz r' przystpieniemZjednoczonego
Krlestwa do Unii
Europejskieji stopniowharmonizacjprawaz3cztoprzykada
wikszwagdo rozrnianiaspriekpublicznychod prywatnych,np. wprowadzajc
obowizkowe oznaczenia fbrmy prawnej w nazwie spoki:
,,before
1980 people
de-
aling
with
companies did
not usually know, or care, whetherthey were public or
priVate''
(Mayson
i in.2006: 64-65).Ta integracjapojciowa ma takeodzwierciedle-
nie w makrostrukturze ustaw Companies Act,
w ktrych
spki
kapitaowezdefinio-
wane spraktycznie na
jednej
stronie
(s'
3-6
w
CA
2006)' a pozostaerozdziayoma-
wiaj zagadnienia wsplnie dla wszystkich spek' W rezultacie w odniesieniu do
spek kapitatowych stosowana
jest jednolita
terminologia
(zob.
tabela
poniej).
PoI.
ski Kodeks zawiera odrbne dziay
powiconeposzczeglnym
spkom
osobowym i
kapitaowym,co wiesi rwnieze stosowaniemniekiedy odmiennejterminologii
dla funkcjonalnie zblionych poj.
MEMORANDUM OF ASSOCIATIOTI..
TERMINOLOGIA
ZWIZANA ZZ^WIZANIEN,I
I REJESTRACJ
SPoKI
COMPANY LIMITED
BY SHARES
uc-jlBicl
I
Autorkujtst
doktorcntnttuk
udiunklan
*,Zaktutl:icBatlannudI,r1,klutlen
i
Kllnuntkuc1
Mdzykulturolvt1w 1nstvtucteAnglistvkt
0ttwersylettt
lunruni.yryc;n,\,LIL
Ctlanskiego,tlunt<lczent
teksttjw
ekonomiczno.prawnic:ych
i tlumaczenpr.ySib)m.Je'yt
ab'solwentk
transIatorykina
Filologii
Angielskiej{Jniwerrttetu
Jagiello .rkiego,Schoolof AntericanLtw (Chicago-Kent
Schoolof
Law i IJG) i {Jniversinof
CambritlgeDiploma in English and.European
[JnionLaw.
o
ile w przypadkuterminologii
polskiegoprawaspek
monamwic o wypra-
cowanym
uzusietranslacyjnym
ze
wz8ldu
na trzy powszechniedostpnetumacz,enia
na jzyk
angielski
Kodeksu spekhandlowych(KSH)
wydawnictw:Translegis,
Za-
kamycze
i Beck oraz liczne przewodniki
dla inwestorwZagranicznych
opracowywa-
ne np. przez
PA|iIZ, ktre z reguly powielajjednolite
angielskieekwiwalenty pol-
skich
terminw,
to tumaczenieterminologiibrytyjskiegoprawa
spekmoe nastr-
czac
trudnoci.
Brytyjskie (ak i amerykariskie)prawo
spek
jest
slabo omwione w
Iitcraturze
polskojzycznej,
a
w
angielsko.polskichsownikachprawniczych
atwiej
znalec
ukierunkowane
na
jzyk
rdlowy angieIskie
ekwiwalentypolskich terminw
ni
autentyczne(zwaszcza
te nowsze)terlninyprawa brytyjskiego.
Brak uzusu trans-
lacyjnego
powoduje niski
stopien zakorzenieniaekwiwalentw w wiadomoci
Tabelal.
Podstawowe
rniceterminologicznemidzysp.z o.o.a S.A.
Polskie sp tki kapitaowe
Angielskiesprikikapitaowe:
prlvute
I
puuatc cun,pun!
by shares
sp kazograniczon
odnowiedzinlnocia
spka akcyjna
od-
biorcy, a
co Za tym idzie duszyczas ich przetwarzania
i mniej ef.ektywnkomunika.
'J
t.
sltare
udzia
akcia
mentber
wsn lnik
akcionariu.z
Brvtyjskie
pra.'vosplekprzechtldzi
ostatnioebokiezmiany (..isin a State
of
flux'',Lowry
i Dignam 2006:vi)' zwizaneczciowoz
harmonizacjz prawem unij-
llytll.
Dotychczas
pcrdstawowynrurcgulowilnlclu\! tynl
zakrcsic byl; ustawy rt spol-
kach kapitalowych
(Companies
Act) z roku 1985 i 1989' kt re zostan
stopniowo
zastpione
reformujci upraszczajcprawo
spek ustawCompanies Act z 2006
r.
obowizujc
w peniod 1'l0.2009 r. w Anglii, Walii,
Szkocji, a takew IrlandiiP-
nocnej.
Liczca
760 stronustawa
jest
acts2006/pdf/ukpga-20060046_en.pdf
Me morattdum i Articles of
Association
umowa sp tki
statut sptitki
Z t
rtlwd:t n i
c
v:
J
ni
ln
i kti
yt
Wllne:.qntmud:<,nie
Gttt.rul ,llctltilt
I tak odpowiednikiem terminu udziat w spcez o.o.
jest
w spce akcyjnej
-
akcja, z kolei w omawianych spkach brytyjskich zarwno
prywatnych, jak
i pu-
blicznych
jest
share.
W
spce
z
o.o.
(oraz w wikszocispek osobowych) posiada-
czem udziau
jest wsplnik,
a
jego odpowiednikiem w S.A.
jest
akcjonariusl. W bry.
tyjskich sp'kachosobowych wystpuje partner' z kolei w splkach kapitaowych'
bez wzgldu na ich fbrm prawn
_
member
(zwany
rwnie
shareholder w
spkach
majcych kapitazakadowy share
capital |ub stockholder w USA). Czasami spotka
si bdnetumaczeniemember
jako
cztonek.Tumaczcz
jzyka
angielskiego musi-
my podjc decyzj, czy dana spka
jest
bardziej zbliona do spki z o.o. czy
S.A.
(kierujc
si np,
wysokoci kapitau zakadowego lub moliwociobjcia ak-
cji/udzialw), a nastPnie konsekwentnie stosowac terminologi dla danego rodzaju
spki. I tak member nazywa si wsplnik w odpowiedniku sp. z o.o. lub akcjonariusz
w odpowiedniku S.A' Warto wspomnie na marginesie'eterminy shareholder i stoc-
kholder nie s tosameze stakeholder
(interesariusz),ktry ma szersze znaczenie i
i warto do niej sign'
Ustawa
wprowadza istotneZ-mianvw
treci
i funkcji dokunrentuMemorrlndrnt
of Association,
bdcego przedmiotem niniejszej analizy.
Za podstaw opracowania
postuy
Companies
Act z 2006 r.
(CA
2006) oraz tzw. Table B i Table F, czyli wzor-
cowe memorandum,
odpowiednio dla
private
company lintited by shares i public com-
pany
limited
bv .shares,ktre s bIiskimi
odpowiednikami polskiej sprikiz ograniczo.
n
odpowiedzialnoci
(sp.
z o.o.) oraz spki akcyjnej (S.A.) (szerzej
o rnicach
midzy
spkami
-
Biel 2007).
Za
punkt
odniesieniadla polskich ekwiwalent w funk-
cjonalnych
suyKodeks spekhandlowych.
Na pocztku
warto zwrci uwas na istotn
rnickulturoww postrzeganiu
spek
kapitaowych w
systemie cont,tonlaw i civil law. W systenie common
law
l0
1t
macie).Moe to
wynika
z faktu,ido rejestracjisp ki lmerykairskiejwystarczyna
ogzlolytylko Arliclc.s ttfIncorporatiorr(Gubby
2004: 220). a np.
w
stanie Delawa-
rc
nlona
w
Cart(icutt,
t;fInctlrporutioll
zunlieciobligatoryjnelub |akuItatywne
postanowieniaprzewidzianeprzez prawo stauowedla bylaws.
Kluczowym
dokumen-
tcm
,'v
StanachZjcdnoczonych
jest
zatcmArtitle.sof Inc'oporutitur,
obejrnujernegrupy interesw:
pracownikw' klient w, dostawccirv,banki. wierzy-
cieli czy spoleczno
lokaln(por.
Birds 2004:343).
Prze1d'my
terltzdo omwicnia nazwy dokumentu|vIctttorutulutn
of'tlr.s'stlcittlitltt.
Aby zbada
jej
zakrcs
semantyczny,niezbdnebdodniesienia
do
Articles, u|O|v'v
.spki
i
,;|aIutLt.
Sp<ikihrvtyjskic.zarriwnopuhlicznc.jak
i nicpublicznc'sptlrzl1dzlj:t
z kolei w Wiclkicj
lv ycieustau,yCA 2006
-
Arlir'lr,l.
t;J
A.s'st.lt.itt|itltl'
Wracajcdo dokumentw bryty.1skich.
tluu .lrlrhlle
Brytaniipo wejcirr
d.lkutncn(r
:
i
Article'r.
w sVStemie
polskim odpowiadaim
jeden
dokument
-
untowaspki w przypadkuSp.z o.o. lub
statut
w przypadku
S.A.' ewentua|nie
jednostronna
czvnnocprawn(I
(akt
zaoyciel-
ski) dla spki
jednoosobowej.
Poniszatabelazawiera
porwnanie
maklostrukturyi
Zakresutematycznegostarego i no'uvegoformatu Memorndum i Articles oraz unowy
sp.z o.o.i statutuS.A.
.Umowa'
i
.statut'
s
pojciami
zblionyrni,choc nie identycznymi'oba do.
kumentywymagajformy aktu notarialnego,a rni
si
m.in.
zakresem
postanowien
obligatoryjnych,ktre zostaywyszczeglnionew powyszejtabeli.Statut
(art.
304
KSH)
-
oprcz
informacji,
ktre pojawiajsi w umowie sp. z o.o.
(art.
l57 KsH)
_
musi zawieracdodatkoweinfbrmacje,
tj.
punkty
od 7 do 14.Punkty od I do 5
(zazna-
czone kursyw) s niemal identyczne w obu dokumentach,pokrywajc si prawie
calkowicie z obowizkow zawartociMentorandum w starym formacie. Z ko|ei
punktyod 7 do l.l statutuzawierajpostanowieniatypowed|aArticles' W odniesieniu
do postanowieli obligatoryjnych nlona strvierdzic'e pole seInantyczneterrniny
,'umowa''
pokrywa
si z
polem
Memorandum,z kolei pole semantyczneterminu
,'sta-
tut''obejmuje zarwno po|eMemorandum, jak i Articles.
Relacja midzy omawiJnymi
czterema pojciarni
jest jednak
znacznie bardziej skomplikowana
_
zak'res
treciowy
lvlentorandunt
tj' fuIenurandum
.
rlf ssrrci:Ition
.
Articlesof Association.
Przed
l856 r. sp lki
przygotowyway
tylko
jeden
dokumentzwany deedof set-
tlentent(Birds i in. 2004:4). Wedlug
ustawyCA 1985h,lemorandum
Mcm.lr:lndunl
iArlicies stano-
wi cznie
,,konstytucj''
spki
-
Conlpany con.stittttion.Memorandum zawiera
oglne infbrmucje o splce (outwartl.looking tlocttmen|).a jego nlakrostruktura
w
dotychczasowym
fbrmacie obejmLrjeprzede wszystkim oznaczenie firmy, siedziby.
przedmiotudziaalnoci
i
wysokoci
kapitauZakadowego
(zob.
tabelaponiej).Ar-
ticles
je
umowpomidzysplk a.1ejwsp lnikami/
akcjonariuszami.ktrjrareguluje
stosunki wewntrz spki
1lnr,r'rrrrl-Iooking,
dot:utnent),
okrela
rvladze
spki,
z-akres
ich obowizk w i
uprawnien, spostib podejmowania uchwa oraz szczegowe zasady
zwizane z kapitaemsplki (Lowry i
Dignam 2006: 1). Jeeli spka nie zo'yArtic-
Le's,
oznacza to, e przyjawersjwzorcow tegodokumentu, zwan Table
A.
Ustawa CA 2006 rvprorvadzlrewolucl'jnznliln w granicach onlltwieIlycIl
pojc
-
,,konstytucja''splki ma obejmowa
jedynie
Articles oraz niekt<jrepniejsze
uchwly organw spriki (s. l7).
Nowe
(tzw.
new-style) Mennrttrulirln zostalo wy-
czonez.'konstytucji''
iznacznie okrojone
(zob.
tabela2). Ma zawieractylko owiad.
czeniezaoycielirl
chci z-lrwizania
(s.
8). Dokurnent
bdzic Ilrialznaczcnie
historycznc i nie bdzic n1oina go zlnieniac
1objanienia
sp ki i ob.jciuakc.jiltlclzillltiw
i Articles.jeststosunkowosztvwny, z kolei umowv sprilkowei stututv
s w
praktyce
znacznie bardziej rozbudowane i zawieraj Szereg postanowien fakul-
tat),\nych.Utrtowasptikizu*icru z:rruunU
pUstJIltl\\lcnta
do
-
jlrk
wezc(llicj rr''!rlItlrrlr
tlstlrvr,EN2006 ll)' Z killci ntlrrc'1r/lr./r'r
hctl11
zltslttll'
o churaktcrzoulllo\n}lll,
jak
i statutowym:
,jest
najwaniejszymdokumentemumoliwiajcymzarwno po-
wstaniespki'
jak
i regulujcym
jej
funkcjonowaniepo zarejestrowaniu.Postanowie-
nia umowy spkiodnoszsi nie
tylko do stosunkw
wewntrznych,
ale mogmie
istotny wpyw na stosunki Zewntrzne''
(Kidyba
2005: 149).
Rozbudowana umowa
spki nie pokrywa si w tak duym stopniu ze starym fbrmatem lVIemorandum
jak
w
przypadku postanowien
obligatoryjnych,poniewazawiera rwniez postallowienia
typowe dlaArticles.
Innwanrnicpomidzy umow spkia Statutem
funkcjonowaniasp<iki'
jednak
zmieni siich ranga,poniewabdg wnym sktarlni.
kiem,,konstytucji''spki' Przyjto'edane,
ktre byy
zamieszczanew
starym fbr.
macie Memorandum
(np'
przedmiot dziaatnoci),stan si czciArticles, dziki
czemu spki
nie bdmusiayzmieniafbrmatudotychczasowychdokumentw (s.
28). Informacjeo kapitale zakladowym
oraz udziaach/akcjachbd okrelanew
owiadczeniuSttlternenttlf capital and initial shareholtling (s. l0), a dane
dotyczce
firmy,
siedziby.ograniczeniaodpowiedzialnoci
i fbrmy prawnejspolki po1awisi w
zawiadczeniu
rejestracyjnynlCert(it'ate of Incorporution.
Nieco inny podziapola
semantyczne.qo
wystpujew
terminologii ameryka
-
skiej.Prawospolekregulowune
jest
rola dokumentuw
procesie zawizania splki. KSH wprowadza rozrnieniemidzy
zawi:anie,,l
a
powstaniem
spki.
Mwic w pewnym
uproszczeniu,spkazostlje zawizana
(cs-
sociation)po podpisaniuaktu zaozycielskiegoprzezza|ozvcieli,a powstaje(incorpo-
rltior1/formation)po wpisie
do rejestru
(registration).
W okresie midzy zarvizanienl
a rejestracjpodmiot okrelasi mianem:
sp tka
w
organizacji. Podpisanie umowy sp.
Z o'o. skutkujezawizaniemsprikii utworzeniemspki w organizacji.Dla spki
akcyjnej
,,statut
(a
cilej
jest
na poziomiestcnowym.wic terminologiestostl-
wanaw poszczeglnych
stanachbywa odmienna.I tak odpowiednikiemMenlorandutn
of Association sArticles of Ittcorporatitln,
Cer|iJicateof lncorporation |ub Corporate
Charter, a odpowiednikien Articles
of Associtltion
_
bylttws.
Warto wspomnie'
e
akt zaloycielski stosowany w stanie Delaware, t1.Certificate
of
Incorporation, moe
w
innych stanach oznaczac
-
jak
w Wielkiej Brytanii
_
zawiadczenieo rejestracji
sprilki,Tredokumentuamerykanskiego
za|eyod prawa stanowego,ale najczciej
jest
on bardziejrozbudowanynijego brytyjskiodpowiednik(rriwniew
starym
fbr-
t2
jego
przyjcie,podpisanieprzez zaloycieli)nie
jest
sklad.
nikielnczynnocizawizaniaspki''(Potrzeszczi
Siemitkowski2003:I5f).
l3
E.B
e5i
li
F!}i5iiRga;
}d\$
f
E.1
.q.
P.t
! sUi1iE
i
I
i=s.9
:
!i.i;'=:
.E
+J3 :g
$el:ia3g
$
! !atgB
'a5E?=sE
=i*=t
.=j
>,4
=
,!l
x:,
*;.aa!iEg
ei.i
EEE
Fi!:i:as;
EB*
s:
a
:>
.*s;
u
E;
lg;a
s
i;.=
i;i
[ ;3H.E
i;i
.l
!!v-
-ii.:.1s
%
-
-$i =xt
q
.
c
.-
|
>
-
.7
EF;:i5EtEl,:ii:E.1
<
=.$i5$l
E,ii
i}
*
:E
=Ei:
i
x;
I
e*;
it
iE:
=
:
1i
i
:
-=
i.Vi
E*i
:aE
!
B:
i'i;
.N
X(,
tr9
-!
6>
.a
.a
v
l
.-E 9
ts >-"
cp:EE
:ii;i-q.iiEg;:is;iFa.ge
:
v3!E3:
s.;
i;
ts
g$E.EE.E.E.='i.Z.:i
3E
i E'r5:
F
iista![:sJiEEHf:E;.3ii
\
EeiEE.!
.{
igE=
i;Eriiia:
s
igB
aE
saE;B
i
i
:a-E
[;
Ha
gEi*iai;iee
s;aBi
Eii.s
!
EiN E
iE:
E-aE--!
a
;:' E
3
>.i
.NF
i=
:!iE
g$=
q.,
3
i
=.a.*5
il;a;i
!q
NF
bE
O
EE
=>
n
E=gry:EE=
{
ii;:
i5
=
siet
:=.1-
:
aig
s
EEE
u
a6;
iEc3ei.#i
ziai?gii
Eg F !.,
",Rt'?
N
cA 1985
CA
200
StatutSA
tlmowaSp.z o,o.
>'
3
t.
2.
3.
l.
2.
3.
l\{emorandunr
of
Association
(old-st1
Application
for registration
firma
i siedziba
pr7ednio!dziaalnoc
Jirnut
i siedTiba
p r L!miot rljalalnoc i
c7as tntania splki,
jeeli
jest
ttTnacTony
1l,ysr,to
le)
l. firna i sietlziba
f' cz1 odptlwiedzialnojest
ograniczona
3. czysplkajestpubliczna
't.
przedlniotdziaalnoci
i
czas trwania spki'
jeeli
Jest
oznaczotry
wysoko
l. firma
isiedziba
2' czyodpowiedzialnoc
jest
4.
ograniczona
3.czv spka
kapitau
zaka-
dowegoora7kwotawpa-
conana
jego
pokrycie
yarto
kapitaIu
za
kla-
iest
publiczna
dowego
liczbu i wartonontinalna
udzi<tIwobjtych p rzez
tt,s7llnikw
czy u splnik moemie
wiccjnijedenudzia
).
rs
w
Nie musibyokrelony;
-
adno-
raziejegoograniczenia
nontinalna,
liczbai
taciaw Articles
Statementof
capitaland ini-
tial shareholdings
rodzajeakcji
oznaczeniezaloiy cieli
liczbaczlonkwZarzdu
wysokocLapitaluzak.,
war(ocnorninalna i
liczba
akcji/udzialw
o.
't.
b.
i
radynadzorczej
pismo
do ogosze
liczbai rodzajetytulw
uczestnictwa
w zyskulub
podzialemajtku
oborvizkiwiadczenia
8.
o
Memorandum of Association
(new-style)
zgodazatoycieli
N
6.
nazawizanie
splkii objcieudziaIw/akcji
zgoda zaoycielina za-
wiz-aniesplki i objcie
udziarv/akcii
t0.
na
rzeczspki
warunkii
sposbumorze.
niaakcji
ograniczeniezbywalnoci
akcji
uprawnieniaosobisteprzy-
znaneakcjonariuszom
kosztyutworzeniasp.
Articles of Association
.
Articles of Association
.
dokuInentwtrnyw
sto-
sunkudo Memorandum
ll.
E
.9<
P:
;
:i
o- .-
cq
najwaniejszydokument
.,konstytucji"
12.
.
.
regulujewewntrzne
sto.
regulujegwnierve.
wntrzne
sunkisplki
stosunkisplki
13.
l+.
F
s
Tabela4. Angielskie ekwiwalentyumowt sp tki i stututuw tlumaczeniachKSH
Translesis
skich aktw
zaoycielskichrozwieten problem,
poniewa
dziki
zblizeniu poj
ekwiwalentenrfunkcjonalnymdla
umowy spkistansiArticlc.s.
Prz'e-;dznly
CH Beck
Zakamycze
Umowasp tki
Deed
of the
clmDatly
Articlcs ut Ass1ciarit)n
terrrzrlo omwienia
procesu rejestracjisp ek,czyli registration of a
compan!
(UK)/J\linsof a corporrltillll
(US) (por.
Gubby 2004:2l7). Spcilki
zakadane
w Anglii' Walii iSzkocji re.|estruje
A rt it:Ies of A.t.soc iat io tt
Srarut
Articles <tfu
joittt
st0ck conu:at*,
S!ututes
Sru!utes
sinie
w
sdzie,
ale w urzdzierejestrowymCollr-
ptlnies House
(www.companieshouse.gov.uk)'
ktorym kieru.jeurzdllik Registrar
r.lJ
Ctlntpunie5.
W lrlandii analtlgiczny urzd nrlsi nal'w Ctlnpunie's lc.qi'stru!itltl
Ol.lice
(wrt'w.cro.ic).
Widac
rtiwnicniesp
jno
strlllegii
''v
drlborzeekwiwltlent w. W prtlprlzycji
CH
Beck i
Zakamycze
termin
ranowa.rpriltlodclanopoprzez ekwiwalent ukierunko-
wany na
jzyk
docelowy Articles of Association,z kolei
statut
przez
ekwiwalent
zo-
rientowany na zrdlo, tj. termin unijny dotyczcy spki europejskiejSocietas europa-
ed. odbiorcy brytyjskiemu i amerykanskiemutermin stalutes bdzie si kojarzy
przedewszystkim z ustaw(podobneznaczeniebylo obecnew
jzyku
polskim
_
sla.
tury maztlyyieckie).Statute w znaczeniu.sI.]I'I,lsp ki nic |iguruje w ostatl)ich wyda-
niach
popularnych
angielskichslownik w prawniczych,np.OxJordDictionam of Law
czy Black,s Law Dictionary, moi.e
byc
wic niejasny
dla
klienta
brytyjskiego, a
zwiszcza dla ameryka skiego. cho Z pewnocibdzie zrozumiay dla odbiorcy z
innych
pa
stw unijnych. Ze wzg|duna znaczny stopien przystawalnocipojslalrl i
Articles
lepszym
ekwiwalentemdla odbiorcy brytyjskiego
jest
ukierunkowlnx na
j-
zyk docelowy propozycja Translegis
articles of a
joirtt-stock
company, choc
jeszcze
lepszy byby ekwiwalent funkcjonalny Articles of Association, zwaLywszyna uzus
translacyjny w innych krajach europejskich
(np.
holenderski statuten,cf. Gubby 2004:
220)oraz rozszerzeniezakresui podnicsienicrangitcgo
dokumentu
przez
CA 2006.
Pomimo funkcjonalnegoekwiwalentu d\aStatutu,Translegistumaczytermin
uilOv)a spki przez nlalo czyteln kalk ukierunkowan na
jzyk
zrridowy
_
tleed r'lf
theconpanv, kt<jrynie implikuje,emany do czynieniaZ aktemzaoycielskirn
spki rcjestrujcSi
u.sekretarzastanu(.sd-
Cretaryof State).Natomiastw Polsce spki
wpisywane s do rejestruprzedsibior.
cw
(Register
of Entreprenerrrs).
jednego
z trzech |ejestrw Krajowego Rejestru S-
dowego
(Nationtll
Court
Register)' prowadzonego przez sdy rejestrowe
i Minister-
stwoSprawiedliwoci.
Do rejestracjispkiw Wielkiej Brytanii konieczne
jest
obecnie
(tj.
przed wej-
ciemw ycie ustawy CA 2006)
zozenieopr1cz Memorandum i Articles,
|ormularza
nr I0
(Form /0), okrelajcegopierwszych dyrektorw,
sekretarza
(secretary)
i pro-
ponowany adres siedziby spki, oraz
formularza nr If (Fornl 12), zawierl.1cego
owiadczenieo spenieniu
wszystkich wymogw rejestracyjnych
(stututo11,
!V StanachZjednocz'ony'ch
declara-
tion of compliance).
Tabela5. Dokumentv reiestracvine
w ramachCA 1985i CA 2006.
Dokumentv
wvmagane do zareicstrorvanias
limited
bv shares
M emorandL
nt
of
As s
oc
itttion
Articles oJ Association
Appl ic atittn
fo
r re gistrat ion
S!otem(nt
r>ltapital antl initiul sltttrclutldings
Statement
of proposed
fficers
M emo
randum oJ As.soc
iation
A rticles of Associution
Fonn l0
Fonn l2
-
.\tulltlo^'
d(cldralirrtt tr.f
compliance
sp-
ki' ale z bardziejstbrmalizclwanumow lub czYnnclci
prilwndtlkonvw.anw imic-
niu spki (np.
,,to
acknowledgethis Power of Attorney as the act and deed oi the
Courpany"l.Uzusadnicnicdla uilcia tcrnrinu./r.'/v bardzrclplzcjrzlst1nl ckrrrrrir
lencie ukierunkowanym na rdo,tj. deed of association,
przedstawita
Kierzkowska,
argumentujc,
Spka
wnosi
opat
za rejestracjw trybie zwyktym
_
registratio|1
/ee
lub eks.
presowym
-
prenium Service
fee'
co powiadcza
okrgapiecz na Menorandum.
Pieczzawieraz reguly dati napis'fiC
-
'20 FEE
PAID CoMPANIES HOUSE'''
w ktrym skrtit
,,NC''
oznacza,,new
corporation...czyli now osobprawn.Corpo-
ratiotlw ternlinologiibrytyjskiej
ma szerszeznaczenieni
w
angielszCzyznie
lrmery.
kanskiej
i
oznacza
osob prawn.Nastpnie urzd rejestrowy
wydaje sptce z'awiad.
czenie o rejestracji
(certificate
of
incorporatio't)' ktre zawiera podstawowe informa-
cje o spce, w tym rwnie
jej numer rejestracyjny
(registered
nuntber).
Spka pu.
bliczna musi
poczeka na wydanie dodatkowego zawiadczenia,
rzw. trading certifi.
cate
(s.76l CA 2006),umoIiwiajcego
i umowa spki wymaga formy aktu notarialnego(2002: 1l2). Nie
sposb nie zauwaiy, ie chociaz statut rwnie wymaga formy aktu notarialnego
(a
Articles nie musz
by
podpisywaneprze.r-zaloycieli)nie uwypukla Si tego faktu
e.tplicitew angieIskinrekwiwalencie.co naleyUznacza brak konsekwencji.Ponadto
nasuwasi pytanie,czy fbrma aktu notarialne.qo
jest
rzeczywiciecechwymagajc
eksplikacji.Z
pewnociZaproponowanyprzez Kierzkowsk ekwiwalent
cteed
oJ as-
sociation, bdcy modyfikacj Memorndum/Articles of Association
jest
dobrym
ekrviwalentemukierunkowanymna rdlo,konotujcympewnobco'Kierzkowska
podkrelarwnie moliwozastosowaniaekwiwalentlwtunkcjona|nychdla od.
biorcy bliskiego,
i.
Articles of lncorporation dla odbiorcy
amerykanskiego
i
Memo-
randum of Association dla odbiorcy brytyjskiego (2002: 113). Warto podkreli,ze
fuIenorandumobejmuje wycznieobligatoryjne postanowienia umowy spki. Nale.
alobywic ustali,czy tumaczonaumowa spki zawiera
wytcznie
obligatoryjne
postanowienia
i
jest
blisza Memorrndwn
czy rc ma na tyle duzo postanowien fa-
kultatywnych, e staje si bliszaArticles. Wejciew ycie nowego formatu brytyj.
l6
i zaciganiezobo-
wizari.W wyniku rejestracjispcilka
stajesibodv Corporate
(s.
16CA
200)' tj. uzy-
skuje osobowo
prawn (corporate/Iegalpersonality), zwan rwnie
juristic
|lb
juridical persortalit.l (Mayson i in. 2006: 3)' osoba
flzyczna to najczciejnatural
person.
rozpoczcie
dziaalnoci
t7
*ltP
Termin company/corporate name odnosi si do spek kapitaowych'
W przy.
padku spek osobowych spotyka
si partnership/firm name. Warto podkrelic,e
finn
jest
,,faszywym
przyjacielem'', poniewa na og oznacza spk osobow nie.
bdcosob prawn
(ct..
Garner 1995:357). PolskJirm reguluje art.
43 kodeksu
cywilnego
(kc)' ktry stanowi'ze przedsibiorcadziaapod firm ktr ujawniasi w
odporviednimrejestrze.Zgodnie z KSH firma powinna zawiera oznaczenie typu
sp lki
(sp.
z o.o. lub S.A.). Ponadto firma musi by okrclonaw umowie/statucic
spki,a
w
razie
niedopenienia
Istniejerwnie moliwokupienia gotowej spo|ki (off-the.shelf
company) od
podmiotu
specjalizujcego si w zakadaniui odsprzedaysp ek (Dine
2005: I7).
Spkitakies,,upione''
(dormant)
do czasuwykupieniaprzezklienta.
osoba dziaajcaw imieniu spkiprzedjej
rejestracjokrelana
jest
w termi-
nologii
brytyjskiej mianem
promoter,
a w Slanach Zjednoczonych
rwnie incorpo-
rattlr' Jej z'adaniem
jest
zarejestrorvanie
dclkumentw zaoycielskich
(ntetnorandun,t
i
urticle,s)w CtltllpattiesIlousc oraz zawarcicniezbdrlych
uttltjw
w
irrlicniunieislnic.1-
cej
jeszcze
spki
(prc-illCOrpora|ion
tegowymogu sdrejestrowymoerozwizasptik'
A zatem
firma
jest
funkcjonalnym ekwiwalentem company/corporate name' a wic
nazwy, ktra
jest
okrelonaw Memorandun i widnieje w rejestrzeCompanies House.
Podobny termin, name of the SE,
pojawia
si
jako
odpowiednik
f
rmy w rozporzdze.
niu
w
sprawie
statutu spki europejskiej. Jednak we wszystkich angielskich tuma-
czeniach KSH zastosowanomylcy ekwiwalent businessname.
Przepisy
prawa
brytyjskiego
zabraniaj spkom przyjmowania firm udzco
podobnych do nazw istniejcych spek.Jest to delikt (tort) zwany passing-off. Usta-
wa
CA
2006 przewiduje ustanowienie nowej funkcji company names adjudicator,
czyli arbitra ds. firm' do ktrego spki bd mogy zgaszazagrozenie lub narusze.
nie prawa do firmy.
Memorandum musi ponadto okreliterytorium, na ktrym bdzie miecisi
siedziba spki reglslered office. Siedziba spki peni rol adresu do dorcze
,
na
ktry wysyanes wszelkie zawiadomienia ustawowe
(,,A
company must at al|
times
have a registeredoftlce
to which all communications and notices may be addressed",
s. 86 CA 2006) oraz adresu, pod ktrym przechowywana
jest
dokumentacja spki.
Dokadny adres siedziby zg|aszasi
w
formularzu
nr 10 (intended
situation
of registe-
red ofice).
W
analogicznych
amerykariskich dokumentach zaoycielskich naley
podl dokladnyadres(np.stllnDelarvare)lub wycznienazwhrabstwa
(colnr.l)(np.
stan Nowy Jork). Z kolei w polskich aktach zaoycielskichpojawia si oznaczenie
tnic.';sctlwtlsct,
w
kttirc.;rrliescisi
siedziba:
,,siedzib
t-lsobyprawnej
jcst
rllrcjsut-lwtls.:.
w ktrej ma siedzib jej organ zarzdzajcy,,(art.4l kc); moesi rwnie pojawi
adresspkistanowicykonkretyzacjsiedziby
(Kidyba
2005:79).
contracts).Po zarejestrow,aniu
sprllki koniecznc
Jest
przeprowadzenieprocesunovation,
tj' zastpieniaumw nowymi, w ktrych
stro.
nJest utworzona spka,poniewaumowy zawarte przed
rejestracjspki nie s dla
niej wice.
Wynika to m.in.z rznic pomidzypostrzeganiem
spki
w
orgunizacji.
Jak podkrela
Glicz,
w prawie
angielskimnie ma pojcia
.splka
w organizacji'
czy
.przedspka',
a,,tazaorganizacji
spki
przed
rejestracjnie ma znaczeniaprawnego''
(2007:3):,,until
a company is registeredit has no
exisrenceof any kind"
(Dine
2005:
83). Z kolei prawo
polskie
(art.
1l KSH) przyznaje spce w
organizacji
,,szereg
atry.
butw osoby prawnej:posiada
zdolnoprawn zdolnodo czynnociprawnych,
zdolno
sdow posiadawasny
majtek''
(Kidyba
2005: 146).Nalezy zatemuwaac
na
termln promotion' ktry w odniesieniu do stadium
organizacji spki nre zawsze
oznaczadziauniapromocyjne'
a organizacji tworzeniespki.
jak
np. w
nastpuj-
cym z-daniuz MemorandurTr:
,,to
pay all
costs, charges and expenses incurred in con-
nectionwith thepromotionandestablishmenrof rhecompany"
IEFP
(9)
2000 221).
Przejdmy teraz do omowienia poszczeglnych postanowien
Mennrandun w
dotychczasowym,tzw.
,'starym''formacie.W czcipocztkowejokrelasicompany
name/registered name (US corporate name), czyli
firm
(nazw),
pod ktr spka
bdzie zarejestrowana
w rejestrzespek prowadaonym przez Companies
House. Fir-
nla sp(llkitypu
1;ri
r'rucIinittd
zarr.icr:'r
skrtitLtd
(Limited)'
firnla sptikipublit,!intitt,tl
-
plc,
ktrireto skrty stanowiintegralnczcfirmy,
odsyado waciwego
svstemu
prawnegol w
zwtzkuZ tym nle naleiy ich tumaczyc.Spoklmog w obrocte
stoso.
wa inne nazwy ni' te, pod ktrirymi
s zarejestrowane i s to tzw. trading na-
me/businessname (Mayson iin.2006: 75; oDL). Uycie
tegorodzajunazw
jest
cile
regulowane przez ustaw Business Acts Name 1985, ktrej postanowienia
zostan
Zast)ione przez
CA 2006. odpowiednikiem ameryka skim trading name jest
assumed/fictitioLts(business)
nane
(BLD).
Nazw inn ni zarejestrowanafirma po-
prze<1z'a
Tabela7. Siedzibasoki.
UK
US
PL
si zwrotem trttdingas
(UK)/doing
btlsinessa.s(US) Iub
skrtem /a w wersji
brytyjskiej i DBA lub d/b/a w wersji amerykariskiej, np. Starbucks
Corporation dba
Starbucks
Coffee Company. Spki uywajceassumedname w USA maj
obowizek
ich zgoszeniaw odpowiednim urzdzie (DBA
fiIins).
Poniszatabela przedstawia
przykadowe
zwroty Z porwnywalnych dokumentw zaozycielskich.
Siedzib sp ki
jest
miasto
The company,s
r4j;!!9.d
o-lfice is to be situated in
Ensland and Wales.
The repistered oftice is to be located at
No. ... Street, in the City of ..., in the
Counry of ..., in the State of Delawctre.
stoteczne
Warsz.aw'a.
W
zdaniu
,,The
company's registered office is to be situated in England and
Wales', podkrelonyzwrot wprowadza niekiedy w konsternacjpocztkujcych tu-
maczy
,
ktlrzy przekadajzdanie przez |iczb mnog
jako
,,siedziby
sp ki mieszcz
si w Anglii i w Walii'' zamiast
przez|iczb pojedyncz. W Memorand&m okrelasi
jedynie'
czy siedziba
bdziesi mieciw Anglii i Walii
(traktowane
Tabela6.Firma
splki.
UK
US
PL
jako jedno
tery.
The company's name
is ...
The nune of the t'omnanv is...
Sp kadziata pod
firm
'.
Finna sprjtkibrzmi...
The name of the corporation
,J'...
siedziba ma si mieciw Walii
(Welsh
company), ten
torium) czy w Szkocji. JeLeIi
19
l8
[ Pobierz całość w formacie PDF ]